سبیعه دختر حارث اسلمیسبیعة بنت الحارث الاسلمیة، از زنان صدر اسلام، صحابه و راویان حدیث. وی پس از صلح حدیبیه اسلام آورد و از همسرش مسافر بن حزام جدا شد و با سعد بن خوله ازدواج نمود. پس از آن که سعد بن خوله در حجة الوداع درگذشت، با ابوالسنابل قرشی ازدواج کرد. او روایتی درباره عده زن باردار نقل کرده است که مستند فقها قرار گرفته است. ۱ - اسلام و روایتسبیعه، پس از صلح حدیبیه اسلام آورد. شیخ طوسی در رجال او را از صحابیات شمرده است. [۲]
ریاحین الشریعة، محلاتی، ذبیح الله، ج۴، ص۳۱۸
نام سبیعه در شمار روایان آمده است. [۳]
اعلام النساء ، کحّاله، عمر رضا، ج۲، ص۱۴۸.
به گفتۀ ابن عبدالبر فقهای تابعی مدینه و کوفه از او روایت کرده‌اند. سبیعه، روایتی در عده زن بادار نقل کرده که مستند فقها قرار گرفته است. عبدالله بن عمر ، عمرو بن عتبة ، زفر بن أوس بن الحدثان، عمر بن عبد الله بن ارقم مسروق بن الأجدع و دیگران از او روایت کرده‌اند.۲ - ازدواجسبیعه، همسر مسافر بن مخزوم بود او با ترك همسر كافرش، نزد رسول خدا (ص) آمد. مسافر بن خزام، به موجب صلح نامه حدیبیه خواستار برگرداندن سبیعه توسط پیامبر (ص) شد، آیه ۱۰ سوره ممتحنه نازل شد پیامبر پس از سوگند دادن سبیعه، مهریه او را پرداخت نمود اما خودش را رد نکرد. سبیعه، پس از جدایی از مسافر بن خزام، با سعد بن خوله ازدواج کرد، هنگامی که شوهرش در حجة الوداع در مکه درگذشت، باردار بود. او کمتر از ۲۵ شب، پس از وفات شوهرش، وضع حمل نمود. أبوالسنابل القرشی العامری (حبّة بن بعكك)، پس از درگذشت شوهرش از او خواستگاری کرد. و با او ازدواج نمود. هر چند در منابعی همچون الاصابه به نقل از عقیلی و مجمع البیان آمده است که او پس از جدایی از همسرش، با عمر بن خطاب ازدواج کرد. ما ابن حجر او را غیر از، سبیعه اسلمیه همسر عمر بن خطاب دانسته است. البته ابن عبدالبر این گفته ابن حجر را صحیح نمی‌داند. ۳ - پانویس۴ - منابع•ابن اثیر، أسدالغابة فی معرفة الصحابة، بیروت، دارالفكر، ۱۴۰۹ق/۱۹۸۹م. •ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، الإصابة فی تمییز الصحابة، تحقیق عادل احمد عبدالموجود و علی محمد معوض، بیروت، دارالكتب العلمیة، ط الأولی، ۱۴۱۵ق/۱۹۹۵م. •ابن سعد، محمد بن سعد، الطبقات الكبری، تحقیق محمد عبدالقادر عطا، بیروت، دارالكتب العلمیة، ط الأولی، ۱۴۱۰ق/۱۹۹۰م. •ابن عبدالبر، الاستیعاب فی معرفة الأصحاب، تحقیق علی محمد البجاوی، بیروت، دارالجیل، ط الأولی، ۱۴۱۲ق/۱۹۹۲م. •بلاذری، أحمد بن یحیی، البلاذری، كتاب جمل من انساب الأشراف، تحقیق سهیل زكار و ریاض زركلی، بیروت، دارالفكر، ط الأولی، ۱۴۱۷ق/۱۹۹۶م. •ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، تحقیق عمر عبدالسلام تدمری، بیروت، دارالكتاب العربی، ط الثانیة، ۱۴۱۳/ق۱۹۹۳م. •کحّاله، عمر رضا، اعلام‌النساء، موسسة‌الرسالة، ط: العاشرة، بیروت، ۱۴۱۲ق/۱۹۹۱م. •محلاتی، ذبیح الله، ریاحین‌الشریعة، دارالکتب الاسلامیة، تهران، ۱۳۷۳ش. |